Overdag ben ik een koffiedrinker, eigenlijk een koffiejunkie, ’s avonds
drink ik thee.
1 van mijn favoriete thee’s is “Chai”. Zwarte thee met melk en vooral
kruiden.
Toen ik enkele weken geleden een uitnodiging kreeg van Celestial Seasoning om kennis te maken met
“Dirty Chai”,
een combinatie van chai met koffie, kon ik niet thuis bleven.
Dit was ook het ideale excuus voor een dagje Amsterdam, enkele
tentoonstellingen en een zeer interessante lezing door thee sommelier
Mariëlla Erkens.
Wat is Chai?
Chai is ontstaan in India.
De Britten dronken gewone zwarte thee, wat ze leren kennen hebben in
China, en hun Indische huisbedienden hebben het recept aangepast aan hun
eigen smaak door het toevoegen van kruiden.
Er zijn zeer verschillende chai recepten te vinden.
De ingrediënten die quasi altijd terugkomen zijn : sterke robuste zwarte
thee (bijvoorbeeld een assam), gember, kaneel, cardamon, zwarte peper en
kruidnagel.
Naargelang je eigen smaak kan je ook nog nootmuskaat of foelie, piment,
venkel of anijs toevoegen.
Kortom, ideaal om te experimenteren!
Dit mengsel komt zeer sterk in de buurt van speculaaskruiden, mixed
spices of pumpkin spice mengsels.
Chai recepten met kruiden uit de tijm, koriander of basilicum familie
ben ik nog niet tegengekomen.
Meestal gebruikt men een combinatie van water en melk (of notenmelk).
Deze verhouding kan je ook aanpassen aan je eigen smaak.
Laten we eens kijken naar enkele manieren om chai te maken.
1) Koop chai theebuiltjes of losse chai thee
De eenvoudigste en misschien wel snelste manier zijn de kant en klare
theebuiltjes of losse thee mengsels uit de winkel.
Zoek een merk dat je graag drinkt en speel daarna vooral met de tijd (2
- 5 minuten, te lang zorgt voor een bitter accent door de zwarte thee),
temperatuur van het water (95-100 graden voor zwarte thee) en de
hoeveelheid melk.
Chai is 1 van de enige thee’s waarbij ik steeds een beetje stevia (of
een zoetmiddel naar keuze) toevoeg omdat dit de kruiden iets beter doet
uitkomen.
De “Dirty Chai” van Celestial Seasonings is een aanrader.
Het is een zeer zacht mengsel zonder het echte pikante van zwarte peper
of veel gember.
De kleine hoeveelheid koffie geeft een subtiele geroosterde toets. Op
dit moment drink ik het ’s morgens voor ik naar het werk vertrek.
De andere thee in de foto is een lekkere handgemaakte blend van ZigZag Teas uit London.
Door vooral ruwere kruiden te gebruiken kan je deze thee iets langer
laten trekken en proef je de zwarte thee meer.
Kokos zorgt voor een tropisch zoet accent.
2) Gebruik thee kruiden (masala chai tea spices)
In elke Indische winkel kan je “tea spices” of “tea masala” vinden.
Dit is een zeer fijn gemalen mengsel van kruiden maar zonder zwarte
thee.
Je voegt dit toe aan water met zwarte thee naar keuze (of probeer eens
met rooibos), laat het even trekken om vervolgens melk en zoetmiddel toe
te voegen.
Als je geen gemalen kruiden in de chai wil dan moet je dit nog even
filteren door een zeer fijne zeef.
Dit is de manier dat ik meestal chai maak.
De voordelen zijn vooral dat je de hoeveelheid kruiden eenvoudig kan
doseren en het zeer snel klaar is.
Het enige nadeel is dat de smaak van het kruidenmengsel na een paar
maanden achteruit gaat.
Koop dus regelmatig een nieuwe verpakking (of gebruik het ook in gebak)
of maal elke paar weken je eigen versie.
Elk merk heeft een andere verhouding kruiden dus probeer er enkele uit.
3) Chai op traditionele wijze
Als je gaat zoeken naar chai recepten dan kom je naast prachtige
streetfood filmpjes een heleboel recepten tegen die sterk verschillen.
Soms kookt men alleen de kruiden in water om vervolgens bij het afkoelen
de zwarte thee, melk en suiker toe te voegen.
Maar je ziet ook dat men ineens start met suiker, water, melk, kruiden
en de thee.
In veel gevallen werkt men met de ongemalen kruiden, soms zijn deze even
getoast en ruw gemalen.
De gember doet men in schijfjes of raspt men soms.
Meestal laat men het na het koken de chai enkele minuten afkoelen om het
daarna met veel show uit te gieten.
Dat brengt wat zuurstof in de thee en zorgt voor wat schuim.
Na enkele experimenten heb ik het beste resultaat door te starten met
1⁄2 water/melk en ongemalen kruiden.
Dit laat ik 10-15 minuten koken om vervolgens het vuur af te zetten en
de zwarte thee toe te voegen. Na 3-5 minuten voeg ik naar eigen smaak
wat stevia toe.
Bij bangeriken kan je de hoeveelheid zwarte peper en gember verminderen
:-)
Voor een “luxe” versie is het toevoegen van verse vanille of een snuifje
safraan een aanrader.
Cichorei, wat ook in de blend van Celestial Seasoning zit, geeft een
caramel, zoet, koffie accent.
Amandelmelk is zeker een aanrader.
Voeg voor een “dirty” chai wat sterke koffie of oploskoffie toe.
Naast deze 3 manieren kan je in de winkel ook allerlei chai concentraten
en siropen vinden. Wat men gebruikt bij o.a. Starbucks.
Die heb ik nog niet getest omdat ze meestal een grote hoeveelheid suiker
bevatten.
Ik ga wel nog experimenteren met enkele diy concentraten op basis van
water en geëvaporeerde melk.
Dat kan zeer goed werken omdat de essentiële olie in kruiden soms beter
oplossen in vetten dan water.
Laat zeker weten welke “personal” blend jullie gemaakt hebben of wat jullie favoriete merk, al dan niet “dirty”, is.
En in de volgende blogpost maken we een dessert met chai!
Chai - Indische thee
Ingrediënten
- 250 ml water
- 250 ml melk of een plantaardig alternatief
- 3 cm gember (in schijfjes of geraspt)
- 5 cardemon peulen (gekneusd)
- 1 stokje kaneel
- 2 theelepels zwarte peperbollen
- 2 kruidnagels
- nootmuskaat of foelie (naar eigen smaak)
- 2 builtjes zwarte thee (naar keuze)
- stevia (of een ander zoetmiddel)
- 1 stokje vanille (optioneel)
Werkwijze
- Meng het water, de melk en de kruiden/specerijen. Laat dit 10-15 minuten zachtjes koken. Pas de kruiden en specijeren aan aan je eigen smaak.
- Zet het vuur af en voeg de zwarte thee toe. Laat dit trekken naargelang je eigen smaak.
- Werk af met een beetje stevia of zoetmiddel.
- Laat nog even afkoelen en zeef voor het serveren.